Druk op "Enter" om naar inhoud te gaan

Jabeek

Jabeek (LimburgsJoabik) is een kleine woonkern in de gemeente Beekdaelen in Nederlands-Limburg. De naam is vermoedelijk een afgeleide van de Quabeek(se) Grub die tegenwoordig weer bovengronds door het dorpje loopt. Jabeek heeft ongeveer 750 inwoners. Jabeek was tot de laatste herindeling in 1982 lange tijd de kleinste gemeente van Nederland. Deze omvatte tevens het gehucht Etzenrade. Het dorp ligt in het Bekken van de Roode Beek.

Inhoud

Geschiedenis

Jabeek is ontstaan als ontginningsnederzetting in de vroege middeleeuwen. De eerste schriftelijke vermelding is van 1114.

In 1609 werd de schepenbank van Brunssum, bestaande uit Brunssum, Schinveld en Jabeek, door de Spaanse regering verpand aan Arnold III Huyn van Geleen en verheven tot de heerlijkheid Brunssum. In 1664 ging deze heerlijkheid op in het graafschap Geleen en Amstenrade.

Per 1796, aan het einde van de Ancien régime, werd Jabeek een zelfstandige gemeente, die bij de gemeentelijke herindeling per 1 januari 1982 opging in de gemeente Onderbanken.

In de 2e helft van de 20e eeuw ontstond in het zuiden van de oude kern een nieuwbouwwijk.

Bezienswaardigheden

Zie ook

Opgegraven waterput
De straat Maar

Natuur en landschap

Jabeek is gelegen in het Bekken van de Roode Beek, en wel in en nabij de Quabeeksgrub, een zijtak van de Roode Beek, op een hoogte van ongeveer 60 meter.

De Quabeeksgrub, hoewel verwijzend naar een droogdal, is een beekje dat echter in het centrum van Jabeek in de loop van de 20e eeuw overkluisd werd. Dit werd in 2009 weer ongedaan gemaakt, waarbij tevens -door herinrichting- het historische karakter van het centrum van Jabeek weer benadrukt werd. Dit betreft het dorpsplein De Maar (afgeleid van het Latijnse “Mare” dat zee betekent) en de Eindstraat.

Een belangrijk natuurgebied wordt gevormd door de Jabeekse Bossen aan de Roode Beek, die worden beheerd door Natuurmonumenten. Hier vindt men ook de watermolens.

Hieronder treft u de link aan van de wandelroute langs de quabeeksgrub.

https://www.routeyou.com/nl-nl/route/view/4219989/recreatieve-wandelroute/wandelroute-onderbanken-quabeeksgrub-wandelroute

Kunst en verenigingsleven

Jabeek is bekend in de kunstwereld door de aanwezigheid van enkele kunstenaars (waaronder Fons Bloemen) en de Galerie REM.

Het verenigingsleven in Jabeek heeft zich sterk ontwikkeld. De Fanfare St. Caecilia acteert op het hoogste niveau (Klasse superieur) en de voetbalvereniging Jabeek speelt in de 6e klasse van de KNVB.

Nabijgelegen kernen

SchinveldSüsterseelHillensbergBingelrade

Zie ook

Lijst van burgemeesters van Jabeek

Dit is een lijst van burgemeesters van de voormalige Nederlandse gemeente Jabeek tot die gemeente op 1 januari 1982 opging in de gemeente Onderbanken.

AmbtsperiodeNaam burgemeesterPartij of stromingBijzonderheden
1825 – 1830J.A. Arets
1830 – 1843J.H. Kleuters
1843 – 1852J.L. Nuchelmans
1852 – 1856Jan Adam Cremerstevens burgemeester van Bingelrade (1851-1895)
1856 – 1869J.L. Meertens
1869 – 1896Jan (J.) Schoffelen
1896 – 1913Jan (V.J.H.J.M.) Schoffelen
1913 – 1943J.L.J. Meertens
1943 – 1945J.M.L. FranssenNSBtevens enige tijd burgemeester van Merkelbeek
1945 – 1975Joseph (J.J.H.) SchoffelenKVPtevens vanaf 1954 burgemeester van Bingelrade
1976 – 1982Sjoof (J.J.G.) DrummenKVP / CDAtevens burgemeester van Bingelrade, later gedeputeerde

Zie ook

Dit is een lijst van burgemeesters van de voormalige Nederlandse gemeente Onderbanken in de provincie Limburg sinds de stichting in 1982.

AmbtsperiodeNaam burgemeesterPartij of stromingBijzonderheden
1982 – 1992Vincent RitzerD66
1992 – 1993Pierre HoubenCDAwaarnemend, eerder burgemeester van Thorn en Melick en Herkenbosh
16 februari 1993 –
1 december 2005
Hub MeijersPvdAtrad één dag voor kapbeslissing af, naar eigen zeggen omdat hij tegen het systeem van de gekozen burgemeester was
2 december 2005 –
1 mei 2006
Jos ZuidgeestPvdAwaarnemend
1 mei 2006 –
1 maart 2015
Mirjam Clermonts-AretzVVD
1 maart 2015 –
31 december 2018
Odile WolfsPvdAwaarnemend[1]

Mevrouw O.M.T. Wolfs waarnemend burgemeester van de gemeente Onderbanken Nieuwsbericht Provincie Limburg d.d. 11 februari 2015

Bronnen, noten en/of referenties

Zie de categorie Jabeek van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Arnold III Huyn van Geleen